روش تحلیل خرابی “ایشی” (Ishikawa) که به نام “نمودار استخوان ماهی” (Fishbone Diagram) یا “نمودار علت و معلول” نیز شناخته میشود، یک ابزار مؤثر برای شناسایی و تحلیل علل ریشهای مشکلات است. این روش به شما کمک میکند تا عوامل مختلفی که ممکن است به بروز یک مشکل خاص منجر شوند را شناسایی کنید. در ادامه، مراحل و توضیحات مربوط به این روش را بررسی میکنیم.
مراحل روش تحلیل خرابی ایشی:
- تعریف مشکل:
- ابتدا باید مشکل یا وضعیت نامطلوب را به وضوح تعریف کنید. این مشکل معمولاً در سر نمودار (سر استخوان ماهی) قرار میگیرد.
- کشیدن نمودار استخوان ماهی:
- یک خط افقی بکشید که به سمت راست میرود. در انتهای این خط، مشکل اصلی را بنویسید.
- از این خط افقی، خطوط عمودی (استخوانها) به سمت پایین بکشید. این خطوط نمایانگر دستههای مختلف علل هستند.
- شناسایی دستههای علل:
- معمولاً علل را میتوان در چند دسته اصلی تقسیم کرد. به عنوان مثال:
- انسان: مشکلات مرتبط با نیروی کار.
- ماشین: مشکلات مرتبط با تجهیزات و ماشینآلات.
- مواد: مشکلات مرتبط با مواد اولیه یا محصولات.
- روش: مشکلات مرتبط با فرآیندها و روشها.
- محیط: مشکلات مرتبط با شرایط محیطی.
- شناسایی علل خاص:
- در هر دسته، علل خاصی که ممکن است به بروز مشکل منجر شوند را شناسایی کنید و در کنار هر دسته بنویسید.
- تحلیل و اولویتبندی:
- پس از شناسایی علل، آنها را تحلیل کنید و به اولویتبندی بپردازید. ممکن است برای این کار از تکنیکهایی مانند ماتریس اولویتبندی استفاده کنید.
-
- اقدامات اصلاحی:
- بر اساس علل شناسایی شده، اقداماتی را برای رفع مشکل و جلوگیری از بروز مجدد آن طراحی کنید.
مثال:
فرض کنید که مشکل شما “کاهش کیفیت محصول” است.
- مشکل: کاهش کیفیت محصول
- انسان: عدم آموزش کافی کارکنان
- ماشین: تجهیزات قدیمی
- مواد: مواد اولیه بیکیفیت
- روش: عدم رعایت استانداردها
- محیط: شرایط نامناسب کار
نکات مهم:
- مشارکت گروهی: این روش معمولاً به صورت گروهی و با مشارکت اعضای تیم انجام میشود تا دیدگاههای مختلف جمعآوری شود.
- تجزیه و تحلیل عمیق: با استفاده از این روش، میتوانید به عمق مشکلات بروید و علل واقعی را شناسایی کنید.
- گرافیکی بودن: نمودار استخوان ماهی به شما کمک میکند تا به صورت بصری و منظم، اطلاعات را سازماندهی کنید.
این روش به شما کمک میکند تا به صورت سیستماتیک به شناسایی و حل مشکلات بپردازید و از تکرار آنها جلوگیری کنید.
در صورت نیاز به سوالات بیشتر و مشاوره رایگان تماس بگیرید
02191303941
09109829787